Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi (AGRI PE) zwróciła się do Komisji Rynku Wewnętrznego i Ochrony Konsumentów, o uwzględnienie w końcowych tekście projektu rezolucji o nieuczciwych praktykach handlowych w łańcuchu dostaw żywności, m.in. kwestii:
- poprawy europejskiego prawa konkurencji tak, by stworzyło ono warunki odpowiednie dla bardziej efektywnego rynku, umożliwiającego konsumentom korzystanie z szerokiej gamy produktów po konkurencyjnych cenach, zapewniając jednocześnie producentom produktów pierwotnych bodźce do inwestowania i innowacji, bez wypierania ich z rynku nieuczciwymi praktykami handlowymi;
- bardziej rygorystycznego stosowania europejskiego prawa konkurencji w przypadkach, w których można zastosować kary za nieuczciwe praktyki handlowe; według AGRI PE prawo ochrony konkurencji nie wystarczy, aby rozwiązać problem nieuczciwych praktyk handlowych;
- opisania form nieuczciwych praktyk handlowych, takich jak:
- jednostronne zmiany w umowach z mocą wsteczną,
- stałe opłaty, nakładane przez przedsiębiorstwa na dostawców, by umieścić ich w wykazie dostawców („pay to stay”),
- płatności dokonywane po upływie 120 dni, ze znacznym przekroczeniem 60-dniowego terminu („pay you later”),
- zniżki, jakie przyznają sobie samowolnie duże firmy za dokonanie płatności wcześniej lub o czasie,
- stosowanie z mocą wsteczną zniżek od zaległych płatności na rzecz dostawcy,
- zmuszanie dostawców do korzystania z usług konkretnych osób trzecich produkujących opakowania, które to osoby płacą supermarketom za otrzymywane w ten sposób zlecenia;
- zwrócenia uwagi na sprzedaż poniżej kosztów produkcji i poważne nadużycia, jakimi są sprzedaż przez wielkie sieci handlowe w ramach kampanii reklamowych produktów żywnościowych takich jak nabiał, owoce i warzywa po niższej cenie, co zagraża długoterminowej, zrównoważonej produkcji tych produktów w Europie;
- określenia negatywnych skutków nieuczciwych praktyk handlowych, takich jak:
- niższe zyski,
- koszty wyższe od szacowanych,
- nadprodukcja i marnotrawstwo żywności,
- trudności z planowaniem finansowym,
- szkodliwy wpływ na funkcjonowanie jednolitego rynku,
- hamowanie inwestycji i innowacji w produkcji,
- zmniejszenie jakości i różnorodności produktów;
- zaniechania kolejnej analizy łańcucha dostaw żywności, gdyż opóźni to pilnie potrzebne działanie, by pomóc rolnikom zwalczać nieuczciwe praktyki handlowe;
- stworzenia otwartej listy nieuczciwych praktyk handlowych zakazanych na szczeblu UE;
- rozważenia możliwości stosowania umów standardowych i umów nowej generacji, które przewidują podział na ryzyka i korzyści;
- zwrócenia szczególnej uwagi na produkty marki własnej oraz reakcji na długoterminowy wpływ jaki produkty te mogą wywrzeć na łańcuch dostaw żywności i pozycję rolników;
- podkreślenia, że w ramach wspólnej polityki rolnej wprowadzono środki mające na celu rozwiązanie problemu, jaki stanowi różnica pod względem siły przetargowej między rolnikami, handlem detalicznym, hurtowym i MŚP w łańcuchu dostaw żywności;
- zwiększenia siły przetargowej producentów produktów pierwotnych i zachęcić ich do wstępowania do organizacji producentów i stowarzyszeń;
- uzyskania większej przejrzystości i lepszego informowania w ramach łańcucha dostaw, a także wzmocnienia organów i narzędzi pozyskiwania informacji z rynku;
- podkreślenia, że w całym łańcuchu dostaw żywności ceny powinny lepiej odzwierciedlać wartość dodaną tworzoną przez producentów produktów pierwotnych;
- zaznaczenia, by nie obciążać dodatkowymi kosztami spółdzielni tworzonych przez rolników;
- większej przejrzystości łańcucha dostaw żywności oraz lepszego informowania konsumentów za pomocą bardziej odpowiednich systemów etykietowania i certyfikacji;
- promowania inicjatyw mających na celu zwrócenie uwagi konsumentów na zagrożenie, jakim jest dla producentów produktów pierwotnych dumping cenowy;
- podkreślenia, że organizacje branżowe mogłyby stanowić platformę, dzięki której producenci produktów pierwotnych mogliby bez obaw składać do właściwych organów skargi, w przypadkach podejrzeń o stosowanie nieuczciwych praktyk handlowych;
- umożliwienie producentom składania skarg poufnie, organom egzekwowania prawa na prowadzenie dochodzeń z własnej inicjatywy oraz moc nakładania szeregu odpowiednich sankcji;
- włączenia organizacji rolników do krajowych organów egzekwowania prawa pracujących nad nieuczciwymi praktykami handlowymi w łańcuchu dostaw żywności;
- zaznaczenia, że wiele państw członkowskich wprowadziło dobrowolne kodeksy i środki ustawodawcze, mające na celu poprawę funkcjonowania łańcucha dostaw;
- wskazania, że niezależne krajowe organy regulacyjne odpowiedzialne za sektor spożywczy mogłyby być skutecznym narzędziem zwalczania nieuczciwych praktyk handlowych, ponieważ zwiększają one przejrzystość w całym łańcuchu oraz umożliwiają prowadzenie kontroli;
- wprowadzenia niezbędnych ram prawnych na szczeblu UE, które pozwolą uporać się z problemem nieuczciwych praktyk handlowych i zapewnią europejskim rolnikom oraz konsumentom uczciwe warunki sprzedaży i kupna;
- ochrony wszystkich dostawców żywności przez wprowadzone ramy prawne, niezależnie od lokalizacji dostawców – również w państwach trzecich;
- podkreślenia, że europejskie ramy prawne nie powinny obniżać poziomu ochrony w krajach, które już przyjęły ustawodawstwo krajowe w celu zwalczania nieuczciwych praktyk handlowych między przedsiębiorstwami;
Źródło: polskie tłumaczenie wersji finalnej opinii wydanej przez Komisję AGRI PE