KE opublikowała wyniki badań na obecność końskiego DNA i fenylbutazonu. Nie wykazały one problemów z bezpieczeństwem żywności. Mimo to KE zapowiedziała ostrzejsze sankcje, które będą stosowane w przyszłości w razie nieuczciwego oznakowania.
Rozpoczęte w zeszłym miesiącu, wymagane i współfinansowane przez Komisję UE badania na obecność końskiego DNA i fenylbutazonu wykazały, że mniej niż 5% badanych produktów zawierało koninę oraz 0,5% badanych prób mięsa wykazało obecność fenylbutazonu.
„Dzisiejsze wyniki potwierdziły, że jest to sprawa oszustwa, a nie bezpieczeństwa żywności. Przywracanie zaufania europejskich konsumentów i partnerów handlowych naszego łańcucha żywnościowego po skandalu etykietowania ma kluczowe znaczenie dla gospodarki europejskiej, jako że sektor spożywczy jest największym sektorem gospodarki w UE”- powiedział komisarz ds. zdrowia
i konsumentów Tonio Borg. Podsumowując: „W najbliższych miesiącach Komisja zaproponuje wzmocnienie kontroli w łańcuchu żywnościowym.”
Wyniki
Skoordynowany plan miał dwa cele: po pierwsze, kontrole miały być przeprowadzone głównie w sprzedaży detalicznej, której podlegała żywność przeznaczona dla konsumenta końcowego, a sprzedawana jako produkt zawierający wołowinę. Celem zatem było wykrycie obecności niewymienionej na etykiecie koniny oraz przetestowania mięsa na obecność Fenylbutazonu w koninie.
Badanie było w 75% współfinansowane przez Komisję Europejską.
Liczba badań, które przeprowadzono w celu wykrycia stopnia błędnego oznakowania wahała się od 10-150 próbek w zależności od wielkości kraju UE i nawyków konsumpcyjnych. Kryteria testów na Fenylbutazon to: losowe testy przeprowadzone na jednej próbce na każde 50 ton koniny z minimalną liczbą 5 testów.
Zostało przeprowadzonych 7259 badań w 27 krajach UE, w tym 4144 na obecność DNA koniny i 3115 badania na obecność fenylbutazonu. 193 próbki wykazały ślady końskiego DNA (4,66%) oraz 16 wykazało ślady fenylbutazonu (0,51%). Ponadto, państwa członkowskie przeprowadziły kolejnych 7951 testów na obecność DNA koniny, które wykonywane zostały przez podmioty działające na rynku spożywczym (producenci, przetwórcy i dystrybutorzy). Spośród nich 110 wykazało końskie DNA (1,38%). Próbki zawierające DNA końskie w połączeniu z bardzo niskim poziomem wykrycia fenylbutazonu, stanową niewielką część całkowitej produkcji w UE. Wyniki te są zgodne ze wspólnym oświadczeniem opublikowanym przez Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) oraz Europejską Agencję Leków (EMA) w dniu 15 kwietnia 2013 r., w którym stwierdzono, że ryzyko związane z fenylbutazonem było „naznaczone małą troską konsumentów ze względu na niskie prawdopodobieństwo ekspozycji i ogólnie niskie prawdopodobieństwo toksycznego działania oraz, że w danym czasie prawdopodobieństwo, że konsument jest zarówno podatny na rozwój anemii aplastycznej, jak i narażony na ekspozycję na fenylbutazon oscyluje w przedziale od około 2 na bilion do 1 na 100 mln. ”
Wyniki zostały opublikowane poprzez unijny system RASFF, który działa on-line i odgrywa kluczową rolę w zapewnieniu wysokiego poziomu bezpieczeństwa żywności przeznaczonej dla obywateli UE, ponieważ pozwala europejskim organom bezpieczeństwa żywności na szybką, wzajemną wymianę informacji o poważnych zagrożeniach dla żywności i pasz.
Następne kroki
Po przedwczorajszej prezentacji wyników dla ekspertów z państw członkowskich, Komisja Europejska i eksperci z państw członkowskich ponownie spotkają się w dniu 19 kwietnia, aby omówić m.in. kwestię skoordynowanego planu monitorowania kontroli, uzgodnionego 19 lutego 2013 r. Celem jest zbadanie nadużyć i zwiększenie zaufania konsumentów na tle afery z błędnym oznakowaniem produktów
z wołowiny.
Najbliższy wniosek Komisji, dokonujący przeglądu ram prawnych łańcucha żywności w UE – „Pakiet zdrowia zwierząt i roślin”, który zawiera propozycje dotyczące wzmocnienia kontroli urzędowych oraz zapewnienie podstawy prawnej do nakładania odstraszających sankcji finansowych na oszustów żywności, uwzględniający wielkość zysku uzyskanego w związku z takim oszustwem.
Kontekst
Biorąc pod uwagę koszt ok. 400 € za każde badanie, szacuje się, że na wykonania tego paneuropejskiego planu kontroli, wykonywanych przez właściwe organy krajowe, łącznie niezbędne było 2,5 miliona euro.
Badania te stanowią ważne źródło informacji dla całkowitego, pięciopunktowego planu działania, którego Komisja w ostatnim czasie zaadresowała do władz państw członkowskich, i który ma być przeprowadzony w krótkim, średnim i długim okresie (2013-2014). Plan działania ma na celu przywrócenie zaufania konsumentów do łańcucha dostaw żywności w Europie poprzez wzmocnienie gamy kontroli
w ramach działań w pięciu różnych obszarach: 1) oszustwo w żywności, 2) program badań, 3) paszporty końskie , 4) kontrole urzędowe i kary i 5) oznaczenie pochodzenia.